Duboko u šumama sjeverne Kanade, naučnici su otkrili zabrinjavajuće pomake tla koji ukazuju na buđenje drevnog geološkog diva. Rasjed Tintina, koji se proteže na čak 1000 kilometara od Yukona do Aljaske, smatran je neaktivnim posljednjih 40 miliona godina. Međutim, nova studija sugerira da bi tom zatišju uskoro mogao doći kraj te da regiji prijeti razoran zemljotres.
Istraživači sa univerziteta Victoria i Alberta u Kanadi identifikovali su dokaze o dva relativno nedavna niza zemljotresa koji su značajno preoblikovali pejzaž: jedan se dogodio prije 2,6 miliona godina, a drugi prije 132.000 godina. Ono što posebno zabrinjava jeste činjenica da u posljednjih 12.000 godina nisu pronađeni tragovi značajnije seizmičke aktivnosti. Ovo dugo razdoblje tišine zapravo bi moglo biti znak upozorenja.
„Tokom posljednjih nekoliko decenija zabilježeno je nekoliko manjih zemljotresa magnitude 3 do 4 duž rasjeda Tintina, ali ništa što bi ukazivalo na to da je sposoban za velika pomjeranja“, izjavio je geolog Theron Finley sa Univerziteta Victoria. „Sve veća dostupnost podataka visoke rezolucije potakla nas je da ponovo ispitamo rasjed, tražeći dokaze o prapovijesnim zemljotresima u pejzažu.“
Koristeći kombinaciju najsavremenijih satelitskih snimaka i LIDAR tehnologije – koja pomoću laserskih zraka precizno mjeri nadmorsku visinu terena – tim je uspio analizirati teren skriven gustom šumom. Ova detaljna analiza otkrila je suptilne pukotine na površini, odnosno rasjedne strmce koji svjedoče o prošlim zemljotresima.
Prema proračunima, rasjed nakuplja pritisak brzinom od 0,2 do 0,8 milimetara godišnje. Iako se to čini zanemarivo, tokom 12.000 godina to znači da se na rasjedu akumuliralo naprezanje koje odgovara pomaku od otprilike šest metara. Kada se taj nakupljeni pritisak konačno oslobodi, mogao bi izazvati zemljotres magnitude veće od 7,5 stepeni po Rihteru.
„Rasjed Tintina predstavlja značajnu, do sada zanemarenu seizmičku prijetnju“, naveli su istraživači u svom radu. „Ako je prošlo 12.000 ili više godina od posljednjeg velikog zemljotresa, rasjed bi mogao biti u naprednoj fazi akumulacije naprezanja.“
Iako područje nije gusto naseljeno, zemljotres takve snage ugrozio bi živote stanovnika obližnjeg Dawson Cityja, u kojem živi oko 1600 ljudi, ali bi takođe mogao prouzrokovati ogromnu štetu na infrastrukturi i ekosistemima. Naučnici pozivaju na dodatna istraživanja kako bi se preciznije procijenio rizik i razvili bolji modeli za predviđanje budućih seizmičkih događaja.
„Potrebna su dodatna paleoseizmička istraživanja kako bi se odredili intervali ponavljanja prošlih zemljotresa, te utvrdilo da li su se stope klizanja mijenjale tokom vremena“, zaključuju istraživači u studiji objavljenoj u časopisu Geophysical Research Letters.
