Glad u Gazi više ne ubija samo pojedince – ona uništava cijelu palestinsku zajednicu, razara društvene veze i ostavlja trajne posljedice na tijela, umove i buduće generacije, upozoravaju stručnjaci.
Dok raste nada u prekid vatre, izraelska praksa korištenja hrane kao oružja, čak i tokom primirja, izaziva strahovanja da bi ekstremna glad mogla biti produžena i tokom privremenih zatišja.
“Izgladnjivanje ne pogađa samo fizički – ono uništava ljudsko dostojanstvo, porodice i zajedništvo”, kaže Alex de Waal, direktor Svjetske fondacije za mir sa Univerziteta Tufts, koji već decenijama istražuje glad i genocid.
Glad tjera tijelo da jede samo sebe – mišiće, organe – što može izazvati trajne povrede. Kod djece, posljedice uključuju zakržljalost, oštećenje moždanog razvoja i čak probleme kod njihove buduće djece. No, ono što preživljavanje čini posebno brutalnim jeste društveni slom – porodice koje moraju birati koje će dijete nahraniti, žene koje su primorane prodavati vlastita tijela za hranu, rodbina koju se odbija na vratima jer nema ničega da se podijeli.
“Zločinci koji koriste glad kao oružje znaju šta rade – ne ubijaju samo ljude, već brišu cijela društva”, dodaje de Waal.
Ova “sociologija izgladnjivanja”, kako je naziva de Waal, prepoznata je još tokom Drugog svjetskog rata od strane Raphaëla Lemkina, čovjeka koji je skovao termin genocid.
U Gazi danas, čak i tokom pokušaja prekida vatre, izraelske snage nastavljaju s kontrolom nad distribucijom hrane, usmjeravajući pomoć preko privatne i zatvorene tzv. Gaze Humanitarne Fondacije (GHF), čiji centri su, prema izvještajima, često postavljeni u zonama koje su vojska prethodno označila kao “zabranjene”.
“Glad ruši svaki oblik društvenog poretka”, kaže Nour Abuzaid iz organizacije Forensic Architecture. “U Gazi je sve svedeno na jedno pitanje: Šta ćemo danas jesti?”
Upravo ta redukcija života na puko preživljavanje, kažu stručnjaci, predstavlja najpodmukliju formu genocida – gdje se civilizacijska jezgra jednog naroda razara dan po dan, kaloriju po kaloriju.
Čak i tokom prethodnog primirja u martu, Izrael je obustavio ulaz humanitarne pomoći, tvrdi Abuzaid. Izgladnjivanje je nastavljeno – a s njim i smrt civila koji su pokušavali doći do hrane.
“Forensic Architecture zaključuje da je politika izgladnjivanja u Gazi genocidna na dva načina: prvo, jer svjesno vodi do smrti, a drugo, jer koristi glad da razbije društvenu strukturu. Glad je sredstvo, ali i cilj”, zaključuje direktor ove organizacije, Eyal Weizman.
Ako se ovaj sistem nastavi i tokom budućih prekida vatre, upozoravaju stručnjaci, genocid nad Palestincima neće stati – samo će promijeniti oblik.
