Nedavna posmatranja astronoma, koristeći Opservatorij W. M. Keck, potvrdila su prisustvo rijetkog i gotovo nečuvenog “anti-repa” ili “anti-solarnog repa” na međuzvjezdanom objektu 3I/ATLAS.
Ako pratite naučne vijesti, vjerovatno ste već upoznati s našim trećim međuzvjezdanim posjetiocem (za kojeg znamo), poznatim kao 3I/ATLAS. Objekat je 1. juna pronađen kako juri kroz naš Sunčev sistem na putanji za bijeg, a ubrzo je utvrđeno da je riječ o kometi koja je u potpunosti došla iz drugog dijela galaksij, piše IFLS.
Uprkos tome što mnogi žele da se radi o vanzemaljcima (uključujući i nas), svi dokazi su u skladu s tim da je riječ o kometi, iako sa neobičnim svojstvima koja će astronomima možda trebati neko vrijeme da objasne. Na kraju krajeva, ovo je tek naš treći međuzvjezdani posjetilac. Jedno čudno zapažanje, prvi put uočeno u avgustu i potvrđeno daljim posmatranjima s drugih teleskopa, bilo je da kometa ima anti-rep.
Kako se komete približavaju Suncu, nestabilni led unutar njih sublimira (pretvara se iz čvrstog u gasovito stanje bez među-faze tečnosti), podižući gas i čestice prašine s površine. Dok kometa putuje, pritisak zračenja i solarni vjetar guraju prašinu i gas dalje od Sunca, stvarajući prepoznatljivu kometnu komu iza sebe.
Barem, to je ono što vidimo kod većine kometa. Međutim, kod nekih kometa, pored repa i ionskog repa, moguće je vidjeti “treći” rep koji je, čini se, usmjeren prema Suncu.
“Povremeno, kometa se može vidjeti kako pokazuje i ‘treći’ rep koji očigledno pokazuje prema Suncu. Ovo je poznato kao ‘anti-rep’ i predstavlja optičku iluziju,” objašnjava Evropska svemirska agencija. “Rep je zaista usmjeren direktno od Sunca, ali zbog relativne lokacije Zemlje u svemiru, vidimo široki rep koji se širi iza komete i čini se da je s obje strane centralnog regiona koji sadrži jezgro.”
Gledajući 3I/ATLAS, astronomi vjeruju da su pronašli drugu vrstu anti-repa.
“Posmatranja međuzvjezdane komete 3I/ATLAS na 3,8 AJ [Astronomske jedinice] pokazuju izduženu komu sličnu kometnom repu, ali usmjerenu u pravcu Sunca,” objašnjava preprint rad Harvardskih astronoma Avija Loeba i Erica Keta, dodajući da “ovaj tip anti-repa, koji nije rezultat perspektive, možda ranije nije bio posmatran.”
U zasebnom blog postu, Loeb je otišao dalje, naglašavajući mogućnost da 3I/ATLAS možda nije prirodan objekat.
“Zamislite da primijetite novu životinju u svom dvorištu s repom koji joj izlazi iz čela umjesto iz stražnjeg dijela. Nakon što pogledaju njenu sliku, eksperti tvrde da to mora biti mačka jer mačke imaju rep. Vi ističete da mačke nemaju anti-rep, ali eksperti odbacuju anomaliju i nastavljaju govoriti reporterima da svaka ulična životinja s repom mora biti mačka,” piše Loeb. “Također izračunavate da je životinja najmanje hiljadu puta masivnija od jedine ulične mačke koja je ranije identifikovana u vašem dvorištu, ali eksperti odbacuju anomaliju i tvrde da neke mačke mogu biti mnogo veće od drugih.”
Međutim, kao što je istakao Jason Wright, profesor astronomije i astrofizike, ovi anti-repovi su već posmatrani, datirajući unazad barem do 1974. godine, s posmatranjima komete Kohoutek. Michael Busch je objasnio da se veće čestice šire duž orbite; i ispred i iza jezgra. “Za komete Sunčevog sistema, to na kraju daje potok meteoroida oko cijele orbite.”
Iako anti-repovi nisu nečuveni, i dalje su rijetki i prilično zanimljivi. Nova studija zasnovana na posmatranjima Kecka izmjerila je elemente prisutne u komi, pronalazeći nekoliko dosad neobjašnjenih misterija.
“Nikl (Ni) je više centralno koncentrisan od Cijanida (CN), pri čemu većina fluksa Nikla dolazi iz unutrašnjih 2.000 km [1.243 milje] objekta 3I/ATLAS,” objasnio je tim. “S druge strane, radijalni profili sugerišu da se CN, iako još uvijek koncentrisan u blizini jezgra, proteže dalje u komu.”
Više će biti poznato kako budemo nastavljali da pratimo objekat, nakon kratke pauze dok je putovao na drugu stranu Sunca iz naše perspektive. Više iznenađenja će vjerovatno uslijediti.
