Masovne antivladine demonstracije, koje su u Srbiji počele prije više od deset mjeseci, odavno su prestale da liče samo na studentsko nezadovoljstvo režimom.
Martovski događaji u Beogradu, gdje se u centru grada okupilo stotine hiljada ljudi i gdje je policija upotrijebila sredstva za razbijanje mase neuobičajena za mirne demonstracije (riječ je o tzv. zvučnom topu), pokazali su da protestuju svi slojevi društva i sve starosne grupe, piše Igor Pšeničnikov, politikolog, za nedjeljnik Zvezda ruskog ministarstva odbrane.
U posljednjim danima protestno raspoloženje se pojačalo – postalo je snažnije i žešće. Epicentri su Beograd, Novi Sad i Valjevo, primjećuje autor članka.
Napadi se vrše na predstavništva vladajuće Srpske napredne stranke, koju građani nazivaju „mafijaškom strukturom“, a njenog lidera, predsjednika Aleksandra Vučića, „velikim izdajnikom“.
U međuvremenu, mirni protest se konačno pretvorio u nasilni. Demonstranti se sukobljavaju s policijom. Obe strane međusobno se optužuju za provokacije. Prema zvaničnim podacima, ranjeno je više od 130 policajaca, a u toku su masovna hapšenja.
Politički daltonizam
Politički posmatrači u inostranstvu ne uspijevaju da odrede „boju“ ovih događaja. Vlasti ih nazivaju „obojenom revolucijom“, koja je navodno inspirisana sa Zapada. Ipak, dodaje Pšeničnikov, ranije su predstavnici zvaničnog Beograda nagovještavali svojim zapadnim partnerima da iza nereda stoji Moskva.
Zašto događaje u Srbiji ne treba nazivati „obojenom revolucijom“ ili „majdanskim“ scenarijem?, pita se autor i nadovezuje: Ovi protesti nisu ponavljanje ukrajinskog scenarija, a još manje provokacija svemoćnog Georgea Sorosa. Može li se zaista govoriti o Sorošovoj organizaciji, kada je Ana Brnabić – porijeklom iz poznate porodice „soroševaca“ i otvorena pripadnica gej populacije – 17. augusta nazvala protestante „banditima“?
Podsjeća da je Brnabić, nekadašnja premijerka, koju je Vučić postavio na tu funkciju, a sada, navodi, predsjedava Skupštinom samo zato što služi kao svojevrsna „ulaznica“ za Vučića u „evropsku buržoaziju“.
Ako je Brnabić Sorosov kadar, kako onda može tako grubo govoriti o događajima za koje se tvrdi da ih je upravo Soros organizovao?, pita se ruski politikolog.
U stvarnosti, ono što se trenutno dešava u Srbiji jeste unutrašnji protest, iz dubine srpskog naroda – protiv, kako kažu, potpune korupcije. Ljudi protestuju protiv bahatog ponašanja elite okupljene oko Vučića, koja se bogati na račun državne kase.
„Kraljevi i kupus“
Ponašanje Aleksandra Vučića podsjeća na stil života diktatora iz neke „banana republike“, kakvu je opisao O’Henri (američki pisac Vilijam Sidni Porter, poznat pod pseudonimom O. Henri) u svojoj priči „Kraljevi i kupus“, gdje narod živi u krajnjem siromaštvu, a vladajuća elita je sastavljena od lopova, mišljenja je ruski politikolog.
Ako poslušate obične Srbe, dodaje, oni protestuju protiv potčinjavanja svoje zemlje interesima transnacionalnih korporacija, političkoj kontroli SAD i Evrope, kao i protiv predaje nacionalnih resursa na neograničeno korištenje zapadnim kompanijama.
Učesnici protesta smatraju da Vučić svjesno vodi Srbiju ka EU i NATO. Politička kriza, po njima, predstavlja otpor pravoslavnih Srba pokušaju da se njihova zemlja uvuče u „porodicu“ bezbožnog Zapada, koji pritom ratuje protiv Rusije.
U tome, smatra Pšeničnikov, leži suština unutrašnjeg sukoba u Srbiji.
Slabost demonstranata
Slabost demonstranata po mišljenju ruskog politikologa leži u tome što njihov spontani narodni protest mogu (ili ih možda već koriste?) iskoristiti u Briselu kako bi u pogodnom trenutku smijenili Aleksandra Vučića – kao odgovor na zahtjeve koji se čuju sa ulice. Bilo bi korisno znati i koga će Zapad predložiti Srbima kao zamjenu.
Postavlja se pitanje: gdje su lideri uličnih protesta i zašto ne izađu s jasnim zahtjevom da se sastanu sa predsjednikom i iznesu svoje stavove oči u oči?
Ali upravo u tome i jeste stvar – ovaj narodni bunt, kaže, pokorava se stihijskim, malo kome poznatim pravilima.
