Pad sirijskog predsjednika Bashara Assada, za koga je utvrđeno da je upotrijebio hemijsko oružje protiv vlastitog naroda u više navrata tokom građanskog rata, stvara priliku da se zemlja oslobodi zabranjene municije, saopćili su diplomatski izvori u ponedjeljak.
Organizacija za zabranu hemijskog oružja (OPCW) saopćila je da prati situaciju u Siriji s “posebnom pažnjom” na mjesta povezana s hemijskim oružjem i podsjetila je Siriju, putem svog predstavništva, na njenu stalnu obavezu deklariranja i uništavanja svih zabranjenih hemijskih oružja.
Tim pri OPCW proveo je više od decenije pokušavajući razjasniti koje vrste hemijskog oružja Sirija još posjeduje, ali je postigao mali napredak zbog opstrukcije od strane Assadove vlade, saopćila je organizacija.
“Do danas se ta aktivnost nastavlja, a sirijska objava o svom programu hemijskog oružja još se ne može smatrati tačnom i potpunom”, navodi OPCW u saopćenju.
Diplomatski izvor kazao je da se Assadova vlada “godinama igrala mačke i miša s nama” i “da smo uvjereni da još ima program koji je u toku” koji je koštao milione i milione dolara bez ikakvog napretka. Dakle, sada je stvarno sjajna prilika da se zauvijek riješimo (hemijskog oružja). Ovo je trenutak, kazao je izvor koji je želio ostati anoniman.
Inspektori OPCW morat će obezbijediti sigurnosne garancije prije bilo kakvog raspoređivanja. To bi zahtijevalo kontaktiranje novih moćnika u Siriji, vjerojatno militantnih snaga u savezu koji je svrgnuo Assada, kao što je Hayat Tahrir Al-Sham, bivša podružnica Al-Qaide koju su neke vlade označile kao terorističku grupu.
Prošle misije nisu bile bez rizika. Članovi misije Ujedinjenih nacija i OPCW u Siriji bili su pogođeni eksplozivom i paljbom iz AK-47 dok su pokušavali doći do mjesta hemijskog napada u sjevernom gradu Kafr Zita u maju 2014.
Assadova vlada i njeni ruski saveznici uvijek su negirali korištenje hemijskog oružja protiv suparnika u građanskom ratu, koji je izbio u martu 2011.
Tri različite istrage – zajednički mehanizam UN-a i OPCW, tim OPCW- za istragu i identifikaciju i istraga UN-a o ratnim zločinima – zaključile su da su snage sirijske vlade koristile nervni agens sarin i bačvaste bombe s hlorom u napadima tokom građanskog rata u kome su ubijene ili ranjene hiljade ljudi.
Francuski sud izdao je nalog za hapšenje Assada koji je potvrđen nakon žalbe zbog upotrebe zabranjenog hemijskog oružja protiv civila, prenosi Reuters.